Nông sản sau thu hoạch với số lượng lớn trong thời gian chờ tiêu thụ, chế biến thì cần được bảo quản, tránh bị hư hỏng gây thiệt hại tới chi phí.
Hiện nay phương pháp bảo quản nông sản bằng kho lạnh đang được ưu tiên hàng đầu. Nguyên lý bảo quản của phương pháp này là dùng nhiệt độ thấp gây ức chế hoạt động của vi sinh vật, côn trùng, nấm mốc… Với nhiệt độ bảo quản càng thấp thì càng gây úc chế quá trình sinh hóa xảy ra trên nông sản và hạn chế sự phát triển của vi sinh vật, từ đó kéo dài thời gian bảo quản nông sản lâu hơn. Quá trình bảo quản có thể được nâng cao bằng cách giảm nhiệt độ thấp hơn nữa. Với nhiệt độ khoảng 1 độ C trong nhiệt độ thấp có thể tăng khả năng bảo quản một cách có ý nghĩa.
Mục lục
Nhiệt độ bảo quản trong kho lạnh.
Nhiệt độ của kho bảo quản phụ thuộc vào từng loại sản phẩm nông sản bảo quản và thời gian của chúng. Đối với thời gian bảo quản càng lâu càng đòi hỏi nhiệt độ bảo quản thấp.
Các loại nông sản được chia ra thành những nhóm sau:
– Nhóm trái cây tươi: cần được bảo quản trong kho mát ở nhiệt độ từ 4-10 độ C, thời gian bảo quản kéo dài từ 2-3 ngày. Đối với một số rau quả nhiệt đới cần bảo quản ở nhiệt độ cao hơn (chuối > 10oC, chanh > 4oC). Để bảo quản nhóm thực phẩm này bạn cần bọc chúng trong màng nilon để tránh làm thất thoát nước và tan các vitamin có trong trái cây.
– Nhóm thực phẩm cung cấp đạm: gồm thực phẩm có nguồn gốc từ động vật như cá, thịt, trứng hay hải sản và nguồn gốc từ thực vật như đậu hũ, đậu đỏ, nấm, ngũ cốc… Nhóm này cần được bảo quản trong kho đông đá với nhiệt độ là -40 độ C.
Tùy thuộc từng loại sản phẩm bảo quản mà điều chỉnh nhiệt độ thích hợp. Chú ý trong quá trình bảo quản cần giữ nhiệt độ ổn định, không để tác động của sự biến đổi nhiệt độ đột ngột sẽ gây hiện tượng đọng nước, dễ làm hỏng sản phẩm. Khi điều chỉnh sự tăng giảm nhiệt độ trong 1 ngày 1 đêm nên để ở mức 4-5 độ C. Khi chuyển sản phẩm từ kho lạnh ra cũng cần qua giai đoạn nâng nhiệt từ từ để giữ được chất lượng của rau quả.
Độ ẩm của không khí trong kho lạnh.
Cần lựa chọn độ ẩm không khí trong kho thích hợp với từng loại nông sản bởi độ ẩm gây ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng nông sản khi sử dụng.
Tốc độ không khí trong kho lạnh.
Không khí chuyển động trong kho lạnh bảo quản có tác dụng lấy đi nhiệt lượng của sản phẩm bảo quản, nhiệt do mở cửa, do cầu nhiệt, do người lao động trong kho. Ngoài ra còn phải đảm bảo sự đồng đều nhiệt độ, độ ẩm và hạn chế nấm mốc hoạt động.
Lợi ích sử dụng kho lạnh
An toàn:
Kho lạnh là phương pháp bảo quản sản phẩm an toàn cho người sử dụng.
- Hạn chế tối đa rủi ro trong bảo quản sản phẩm: Khi bảo quản bằng kho lạnh, sản phẩm sẽ được giữ trong môi trường có nhiệt độ và độ ẩm thích hợp, khô ráo, thoáng mát và vệ sinh. Môi trường này giúp sản phẩm luôn được giữ ở điều kiện chất lượng tốt nhất, không bị biến chất và không tạo nên các chất có thể ảnh hưởng sức khỏe.
- An toàn trong quá trình vận hành: Các thiết bị có chất lượng tốt, hoạt động ổn định với tuổi thọ cao vì vậy ít gây ra các sự cố trong quá trình sử dụng. Bên cạnh đó, hệ thống điều khiển hoạt động tự động, thông minh có thể tạo những cảnh báo kịp thời cho người sử dụng.
Tiết kiệm
Kho lạnh là giải pháp tiết kiệm chi phí vận hành. Để vận hành kho, chi phí duy nhất cần bỏ ra là cho việc tiêu thụ điện năng. Vậy nhưng, chi phí này không hề cao vì tất cả thiết bị trong hệ thống đều được thiết kế với khả năng tiết kiệm điện năng tối ưu.
Bên cạnh đó, với các phương pháp bảo quản thông thường, thời gian bảo quản sản phẩm rất ngắn nên dễ gây ra tình trạng lãng phí nếu không kịp tiêu thụ. Kho lạnh giữ được sản phẩm với chất lượng cao trong thời gian dài, hạn chế tối đa thiệt hại đó.
Tăng doanh thu
Kho lạnh là giải pháp giúp tăng doanh thu nhờ giảm chi phí sản xuất và nâng cao giá thành sản phẩm. Kho lạnh như đã đề cập ở trên là một phương pháp bảo quản tiết kiệm, đi cùng với đó kho lại có thể chứa được sản lượng lớn. Nếu chia ra, giá thành cho việc bảo quản mỗi sản phẩm sẽ ở mức rất thấp, làm giảm giá sản xuất chung của sản phẩm. Ở đầu ra, các sản phẩm được bảo đảm chất lượng nên không bị mất giá. Việc bảo quản bằng kho lạnh còn tạo cơ hội để vận chuyển sản phẩm đi nơi khác tiêu thụ, thậm chí là xuất khẩu nâng cao được giá trị sản phẩm.
Ngoài ra, việc xây dựng một kho lạnh bảo quản sẽ là bước đi hỗ trợ cho sự phát triển lâu dài. Khi sở hữu kho lạnh, các bạn sẽ có điểm tựa vững chắc để tăng năng suất sản xuất và có kế hoạch mở rộng quy mô phát triển.
Cấu tạo kho lạnh bảo quản
Cấu tạo kho lạnh đều chia thành hai phần chính là hệ thống cách nhiệt và hệ thống làm lạnh.
Hệ thống cách nhiệt
Hệ thống cách nhiệt là các chi tiết, bộ phận giữ vai trò đảm bảo nhiệt độ kho được ổn định, ngăn cách không khí lạnh trao đổi nhiệt với môi trường bên ngoài. Hệ thống cách nhiệt kho lạnh bao gồm:
1. Vỏ kho
Vỏ kho thường được làm từ hai loại chất liệu panel là EPS và PU. Panel PU thường được sử dụng cho kho đông còn panel EPS phù hợp với kho mát.
Hai loại vật liệu này đều có nhiều ưu điểm như:
- Cách nhiệt tốt, độ bền cao do phần lõi có khả năng cách nhiệt cực tốt, ngăn hơi lạnh thoát ra bên ngoài.
- Cách âm, cách nhiệt, chống nóng lạnh.
- Tính thẩm mỹ cao và dễ vệ sinh.
- Tiết kiệm thời gian thi công do có khả năng lắp đặt và di dời linh hoạt, nhanh chóng.
Cấu tạo – đặc điểm:
- Vật liệu bề mặt: Inox dày 0,5 – 0,8mm;
Tôn phủ PVC dày 0,5- 0,8mm;
Tôn mạ màu dày 0,5 – 0,8mm.
- Lớp cách nhiệt ( PU hoặc EPS) có tỷ trọng 38- 40 kg/m3, độ chịu nén 0,2 – 0,29 Mpa; Tỷ lệ bọt khí 95 %.
- Chiều rộng tối đa: 1,200mm
- Chiều dài tối đa: 12,000mm
- Chiều rộng tiêu chuẩn: 300, 600, 900, 1200 mm
- Độ dày tiêu chuẩn: 50, 75, 100, 125, 150, 175, 200mm
Kết cấu:
Các tấm panel được liên kết với nhau bởi khóa camlock hoặc gờ âm dương. Các mối nối được phủ bằng PU Foam lỏng và dán silicone để hoàn thiện lớp vỏ kho kín đảm bảo khả năng cách nhiệt. Tấm panel có thể kết hợp với các loại vật liệu khác để tạo những hình khối trang trí mặt dựng.
Các vật tư khác được sử dụng để lắp đặt panel:
- Sử dụng ke trong ke ngoài hoàn toàn bằng nhôm định hình, tăng khả năng kết nối và độ cứng cho panel khi lắp ráp
- Sử dụng 2 loại silicone nhập khẩu Hàn Quốc cứng để bôi giữa mạch và mềm để bôi bên ngoài, ngăn thất thoát nhiệt
- Các phụ kiện khác được sử dụng theo tiêu chuẩn lắp đặt kho lạnh của châu Âu
2. Cửa kho lạnh
Cửa kho sử dụng sản phẩm của thương hiệu Gatter – tiêu chuẩn Đức với hai loại cửa mở và cửa trượt phù hợp với mọi yêu cầu của khách hàng.
Kết cấu:
- Hai mặt bọc bọc inox hoặc tole colorbond, phun PU Foam dày 75 – 100 – 125 mm.
- Joint lạnh kín
- Điển trở sưởi hoạt động ổn định, đồng bộ với hoạt động kho.
- Khung nhựa PVC được gắn chìm trong panel tường.
Ưu điểm:
- Bản lề & khóa inox hoặc Antimon nhập ngoại có chốt an toàn chống nhốt người bên trong.
- Chất liệu inox 304 không rỉ, bản lề và tay khóa bằng vật liệu atimon hoặc inox đảm bảo độ cứng chắc và sáng bóng của cánh cửa.
- Kết cấu cấu joint bao quanh cánh cửa, tạo độ kín khí khi đóng cánh cửa.
- Khung cửa chắc chắn
- Điện trở sưởi giúp cửa khô ráo sạch sẽ và dễ thay thế.
Hệ thống làm lạnh
Vai trò của hệ thống làm lạnh là điều chỉnh nhiệt độ kho xuống đúng mức nhiệt được yêu cầu trong bảo quản. Chính vì vậy, tùy vào loại sản phẩm nhiệt độ bảo quản khác nhau thì kết cấu hệ thống lạnh cũng có những khác biệt. Bởi vậy trong nội dung cấu tạo chỉ để cập đến một vài thiết bị quan trọng nhất trong mỗi hệ thống.
1. Máy nén
Máy nén có tác dụng nén môi chất lạnh, là bộ phận quan trọng nhất, trái tim của mỗi hệ thống lạnh.
Có nhiều loại máy nén như máy nén piston, trục vít, xoắn ốc,… Các loại máy có cấu tạo và nguyên lý hoạt động khác khác biệt. Thông thường, máy nén sẽ được nhập khẩu nguyên chiếc từ nước ngoài. Trong thiết kế và lắp đặt dựa trên thể tích kho và nhiệt độ bảo quản để quyết định công suất máy sử dụng.
Ở một vài kho lạnh, có thể sử dụng cụm máy nén dàn ngưng thay vì sử dụng các thiết bị riêng biệt để đem đến hiệu quả phối hợp tốt hơn trong hoạt động.
2. Dàn lạnh
Tương tụ với máy nén, dàn lạnh cũng thường được nhập khẩu và có nhiều thương hiệu cho bạn lựa chọn.
Cách dòng máy thường chia thành model tương ứng với đó là nhiệt độ sử dụng kho.
Dàn lạnh được lắp bên trong kho phải đảm bảo có lớp vỏ chắc chắn, có tính thẩm mỹ.
Bên trong dàn lạnh có một số bộ phận quan trọng cần được chú ý khi lựa chọn và sử dụng máy: bức cánh dàn lạnh, quạt li tâm, điện trở xả đá,…
3. Tủ điều khiển
Tủ điều khiển có chức năng chính là kiểm soát và điều chỉnh các hoạt động của kho lạnh. Với những thông số được cài đặt sẵn, thiết bị điều chỉnh sẽ điều phối hoạt động của các thiết bị để nhiệt độ được giữ ổn định ở mức yêu cầu.